Truy vết đường đi của thuốc chữa ung thư giả, hé lộ những góc khuất

7 loại thuốc giả nhãn mác Công ty Health 2000 được đăng ký nhập khẩu và đã tiêu thụ tại Việt Nam gây thiệt hại hàng trăm tỉ đồng, ảnh hưởng không lường tới sức khỏe người sử dụng. Truy vết đường đi của thuốc giả, những góc khuất dần được hé lộ, trong đó ông Trương Quốc Cường, Thứ trưởng Bộ Y tế cùng những người có liên quan được cho là đã thiếu trách nhiệm trong việc quản lý nhập khẩu và tiêu thụ thuốc giả tại Việt Nam.

Các vụ án liên quan đến Nguyễn Minh Hùng, Võ Mạnh Cường và đồng phạm buôn lậu thuốc chữa bệnh, buôn bán thuốc chữa bệnh ung thư giả xảy ra tại TP. Hồ Chí Minh và các tỉnh, thành phố khác được khởi tố, điều tra từ năm 2014. Mở rộng các giai đoạn điều tra, hiện nay Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an đang điều tra vụ án hình sự: “Nguyễn Minh Hùng, Võ Mạnh Cường cùng đồng phạm buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh mang nhãn mác Health 2000 Canada; Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng; Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ, xảy ra tại TP. Hồ Chí Minh, các tỉnh, thành phố khác và Cục Quản lý dược, Bộ Y tế”.

Trải qua các giai đoạn điều tra, những góc khuất của đường dây buôn bán thuốc chữa bệnh giả được sáng tỏ, đường đi của hàng trăm nghìn hộp thuốc chữa ung thư giả được truy vết, với nhiều tình tiết có tính chất đặc biệt nghiêm trọng, phức tạp, có liên quan đến nhiều cơ quan, ban, ngành từ Trung ương đến địa phương, nhiều công ty kinh doanh dược phẩm trong, ngoài nước. Đặc biệt hơn, những sai phạm liên quan đến cán bộ cao cấp là lãnh đạo tại Bộ Y tế.

Cơ quan An ninh Điều tra thực hiện việc khám xét tại trụ sở Bộ Y tế.

 

Trong đó có các bị can Nguyễn Việt Hùng, nguyên Phó Cục trưởng Cục Quản lý dược; Phạm Hồng Châu, nguyên Trưởng Phòng Đăng ký thuốc Cục Quản lý dược và Lê Đình Thanh, công chức Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh, về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” quy định tại khoản 3, Điều 360 BLHS. Bị can Nguyễn Thị Thu Thủy, Phó Trưởng phòng Quản lý giá thuốc Cục Quản lý dược, bị khởi về tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ” quy định tại khoản 3, Điều 356 BLHS.

Cho đến khi ông Trương Quốc Cường, Thứ trưởng Bộ Y tế bị khởi tố bởi những vi phạm liên quan đến vụ án trong thời gian ông Trương Quốc Cường là Cục trưởng Cục Quản lý dược thì dư luận lại một lần nữa hoang mang bởi những quy định chặt chẽ của pháp luật về quy trình cấp phép thuốc được đặt ra lại bị chính những người thực thi nhiệm vụ “bẻ cong” tiếp tay cho những vi phạm của doanh nghiệp, để thuốc giả được tiêu thụ tại Việt Nam, vì những mục đích cá nhân, mà tính mạng của người dân được đem ra “đặt cược”.

Bị can Trương Quốc Cường.

Thứ trưởng Bộ Y tế Trương Quốc Cường với vai trò là Cục trưởng Cục Quản lý dược, là người chịu trách nhiệm trước pháp luật về mọi hoạt động của Cục Quản lý dược và là người trình lãnh đạo Bộ Y tế quyết định việc cấp phép đăng ký thuốc. Tuy nhiên, ông Trương Quốc Cường đã thực hiện không đúng, không đầy đủ trách nhiệm được giao làm Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng hoặc được Chủ tịch Hội đồng ủy quyền trực tiếp điều hành phiên họp hội đồng xét duyệt thuốc đối với 7 loại thuốc; thiếu giám sát, kiểm tra, kiểm soát hoạt động của nhóm chuyên gia thẩm định và bộ phận thường trực đăng ký thuốc. Dẫn đến hồ sơ đăng ký 7 loại thuốc giả nhãn mác Công ty Health 2000 được đăng ký nhập khẩu và đã tiêu thụ tại Việt Nam với trị giá trên 151 tỉ đồng.
 

Không dừng lưu hành kể cả khi nhận thông tin thuốc giả

Tháng 8-2014, Cục Quản lý dược có nghi ngờ về giá thuốc kê khai và giá trúng thầu tại Sở Y tế TP. Hồ chí Minh với các lô thuốc H-Capita  trên, Cục Quản lý dược đã tiến hành rà soát các công ty sản xuất thuốc tại Canada và có công văn gửi Đại sứ quán Canada tại Việt Nam xác minh thông tin về các công ty dược của Canada hoạt động tại Việt Nam. Đồng thời, nhận được phúc đáp qua email từ một đơn vị thuộc Bộ Y tế Canada: Helix và Health 2000 không còn giấy phép hoạt động, không có sản phẩm thuốc còn hiệu lực tại Canada. Tuy nhiên, cho rằng email chưa rõ ràng, chưa có tính pháp lí nên Cục Quản lý dược làm văn bản yêu cầu phía Canada trả lời bằng văn bản, đồng thời không có động thái dừng lưu hành thuốc trên tại thị trường Việt Nam.

Theo lời khai của ông Trương Quốc Cường tại cơ quan điều tra thì: Đối với các thông tin, tài liệu Cục Quản lý dược nhận được từ thời điểm 2014 chưa đủ cơ sở để dừng lưu hành các thuốc mang nhãn mác Health 2000, chưa đủ cơ sở để nghi ngờ về nguồn gốc thuốc. Với cương vị là Cục trưởng, ông Trương Quốc Cường đã chỉ đạo đơn vị chức năng liên hệ, đề nghị phía Canada trả lời chính thức bằng văn bản để có căn cứ xử lý theo quy định pháp luật. Tuy nhiên phía Canada không có văn bản trả lời nên ông Cường đã chỉ đạo chuyển thông tin liên quan, đề nghị Cục An ninh chính trị nội bộ, Bộ Công an phối hợp xác minh. Trong khi chờ kết quả trả lời chính thức và kết quả xác minh, Cục Quản lý dược đã có văn bản đề nghị hải quan tạm dừng nhập khẩu đối với loại thuốc trên.

Hàng trăm nghìn hộp thuốc chữa ung thư bị phát hiện là giả.

Rõ ràng, sau khi các loại thuốc giả nhãn mác Health 2000 được nhập khẩu và tiêu thụ tại Việt Nam, mặc dù nhận được nhiều thông tin về thuốc Health 2000 Canada là không rõ nguồn gốc, xuất xứ nhưng bị can Trương Quốc Cường không chỉ đạo đình chỉ lưu hành, thu hồi, tiêu hủy đối với thuốc Health 2000 đã nhập khẩu trong nước. Hậu quả là, sau ngày 21-11-2014, 15 Sở Y tế các tỉnh, thành phố vẫn tiến hành mua bán, đấu thầu cung cấp cho các bệnh viện loại thuốc giả nhãn mác Health 2000 Canada, không rõ nguồn gốc xuất xứ, tổng trị giá trên 3,7 tỉ đồng để điều trị cho người bệnh.

Kim Sa
Nguồn: CAND