Xử hình sự 'siêu tốc' để đáp ứng yêu cầu chống dịch
Thủ tục tố tụng rút gọn đã phát huy tác dụng tốt trong điều kiện hoàn cảnh dịch bệnh đặc biệt như hiện nay mà vẫn đảm bảo quyền và nghĩa vụ của bị can, bị cáo và người tiến hành tố tụng.
Gần đây, nhiều vụ án liên quan đến hành vi vi phạm phòng chống dịch bệnh COVID-19 được điều tra, truy tố và xét xử trong thời gian “siêu tốc”, có vụ chỉ trong vòng sáu ngày. Sở dĩ các cơ quan tố tụng làm được điều này là nhờ sự tiên liệu của các cơ quan lập pháp, được thể hiện qua quy định về thủ tục tố tụng rút gọn.
Đây là biểu hiện sinh động nhất của hoạt động pháp lý luôn gắn liền với thực tiễn cuộc sống, phù hợp với yêu cầu của công cuộc phòng chống dịch bệnh chung của cả nước.
Điển hình là ngày 30-7, sau sáu ngày nằm ra đường “ăn vạ” chống đối tổ tuần tra chống dịch, bị cáo Phạm Văn Hiếu đã bị TAND huyện Phú Hòa (Phú Yên) phạt chín tháng tù về tội chống người thi hành công vụ. Theo đó, khi tổ tuần tra lưu động xã yêu cầu Hiếu xuất trình giấy tờ và mục đích ra đường thì bị cáo chửi bới, cầm đá đập xuống dải phân cách, nằm giữa đường thách thức và dùng mũ bảo hiểm đánh một thành viên của tổ tuần tra.
Mới nhất, ngày 3-8, TAND TP Tuy Hòa (Phú Yên) cũng phạt Nguyễn Tấn Thạch chín tháng tù sau 14 ngày bị cáo này thực hiện hành vi chống người thi hành công vụ. Thạch là người không mang khẩu trang, vượt chốt, cầm dao đe dọa và tấn công lực lượng bảo vệ ở khu phong tỏa tại thôn Thượng Phú, xã Bình Kiến, TP Tuy Hòa.
Gần đây, nhiều vụ án liên quan đến hành vi vi phạm phòng chống dịch bệnh COVID-19 được điều tra, truy tố và xét xử trong thời gian “siêu tốc”, có vụ chỉ trong vòng sáu ngày. Sở dĩ các cơ quan tố tụng làm được điều này là nhờ sự tiên liệu của các cơ quan lập pháp, được thể hiện qua quy định về thủ tục tố tụng rút gọn.
Đây là biểu hiện sinh động nhất của hoạt động pháp lý luôn gắn liền với thực tiễn cuộc sống, phù hợp với yêu cầu của công cuộc phòng chống dịch bệnh chung của cả nước.
Điển hình là ngày 30-7, sau sáu ngày nằm ra đường “ăn vạ” chống đối tổ tuần tra chống dịch, bị cáo Phạm Văn Hiếu đã bị TAND huyện Phú Hòa (Phú Yên) phạt chín tháng tù về tội chống người thi hành công vụ. Theo đó, khi tổ tuần tra lưu động xã yêu cầu Hiếu xuất trình giấy tờ và mục đích ra đường thì bị cáo chửi bới, cầm đá đập xuống dải phân cách, nằm giữa đường thách thức và dùng mũ bảo hiểm đánh một thành viên của tổ tuần tra.
Mới nhất, ngày 3-8, TAND TP Tuy Hòa (Phú Yên) cũng phạt Nguyễn Tấn Thạch chín tháng tù sau 14 ngày bị cáo này thực hiện hành vi chống người thi hành công vụ. Thạch là người không mang khẩu trang, vượt chốt, cầm dao đe dọa và tấn công lực lượng bảo vệ ở khu phong tỏa tại thôn Thượng Phú, xã Bình Kiến, TP Tuy Hòa.
Bị cáo Nguyễn Tấn Thạch (29 tuổi, TP Tuy Hòa, Phú Yên) bị phạt 9 tháng tù về tội chống người thi hành công vụ sau 14 ngày tự ý ra khỏi khu vực phong tỏa, không đeo khẩu trang, vượt chốt, cầm dao đe dọa lực lượng phòng, chống dịch COVID-19. Ảnh: VĂN TÀI
Còn nhớ trong vụ án đầu tiên xử lý hành vi liên quan đến vi phạm phòng chống dịch, các cơ quan tố tụng huyện Tiên Yên (Quảng Ninh) cũng chỉ cần bốn ngày để xét xử bị cáo Đào Xuân Anh. Khi bị nhắc nhở vì không mang khẩu trang, Anh đã chửi bới, dùng mũ cối đánh cán bộ làm nhiệm vụ. Liền đó, ngày 6-4-2020, Anh bị khởi tố và bốn ngày sau thì hầu tòa...
Cần khẳng định một điều rằng những hành vi vi phạm về phòng chống dịch là không thể chấp nhận được. Khi toàn bộ hệ thống chính trị và nhân dân cả nước đang căng mình chống dịch, tất cả đều tuân thủ quy định thì không ít người lại đi ngược với quy định pháp luật, khiến những cố gắng của bao người đổ sông đổ biển.
Vì vậy, thời gian qua, những vi phạm hình sự về phòng chống dịch đã được cơ quan tố tụng áp dụng thủ tục rút gọn theo Điều 456 BLTTHS để giải quyết nhằm kịp thời răn đe, phòng ngừa chung.
Ngay từ khi dịch COVID-19 xuất hiện tại Việt Nam, ngày 30-3-2020, Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao đã kịp thời có hướng dẫn xét xử tội phạm liên quan đến công tác phòng chống dịch.
Theo đó, Hội đồng Thẩm phán yêu cầu các tòa án chủ động phối hợp với cơ quan điều tra, VKS cùng cấp áp dụng thủ tục rút gọn khi có đủ điều kiện.
Bốn ngày sau, ngày 3-4, VKSND Tối cao cũng có chỉ thị về tăng cường công tác thực hành quyền công tố, kiểm sát trong xử lý loại tội phạm này theo hướng áp dụng thủ tục rút gọn.
Từ đó đến nay, hàng trăm vụ án đã được xử lý theo thủ tục này trên tinh thần khẩn trương, nghiêm túc, đúng quy định, đáp ứng yêu cầu răn đe, phòng ngừa chung trong công tác phòng chống dịch bệnh.
Nói vậy nhưng không phải muốn áp dụng rút gọn thì làm, cơ quan tố tụng luôn phải tuân thủ bốn điều kiện luật định. Cụ thể là: Người thực hiện hành vi phạm tội bị bắt quả tang hoặc tự thú; sự việc phạm tội đơn giản, chứng cứ rõ ràng; tội phạm ít nghiêm trọng (hình phạt từ ba năm tù trở xuống); người phạm tội có nơi cư trú, lý lịch rõ ràng.
Khi xử phúc thẩm, tòa cũng có thể áp dụng rút gọn khi cấp sơ thẩm đã áp dụng và chỉ có kháng cáo, kháng nghị giảm nhẹ hình phạt hoặc xin án treo (không kêu oan). Thậm chí, vụ án chưa được áp dụng rút gọn ở sơ thẩm nhưng nếu có đủ điều kiện và chỉ có kháng cáo, kháng nghị giảm nhẹ hình phạt hoặc xin án treo thì tòa phúc thẩm cũng có thể tiến hành thủ tục rút gọn.
Khoản 5 Điều 457 BLTTHS còn cho quyền bị can, bị cáo khiếu nại quyết định áp dụng thủ tục rút gọn nếu thấy quyền lợi của mình bị xâm phạm. Pháp luật cũng quy định đảm bảo quyền bào chữa của người bị áp dụng thủ tục rút gọn.
So với thủ tục tố tụng thông thường thì ở thủ tục rút gọn cơ quan điều tra không phải ban hành kết luận điều tra mà ra quyết định đề nghị truy tố rồi gửi hồ sơ cho VKS, nếu thống nhất thì VKS sẽ ban hành quyết định truy tố bị can ra tòa thay cho bản cáo trạng.
Có thể nói, thủ tục tố tụng rút gọn đã phát huy tác dụng tốt trong điều kiện hoàn cảnh dịch bệnh đặc biệt như hiện nay mà vẫn đảm bảo quyền và nghĩa vụ của bị can, bị cáo và người tiến hành tố tụng. Nó cũng trở nên ý nghĩa hơn nữa khi đã góp phần vào sự thành công của công cuộc phòng chống dịch trong cả nước.
Cần khẳng định một điều rằng những hành vi vi phạm về phòng chống dịch là không thể chấp nhận được. Khi toàn bộ hệ thống chính trị và nhân dân cả nước đang căng mình chống dịch, tất cả đều tuân thủ quy định thì không ít người lại đi ngược với quy định pháp luật, khiến những cố gắng của bao người đổ sông đổ biển.
Vì vậy, thời gian qua, những vi phạm hình sự về phòng chống dịch đã được cơ quan tố tụng áp dụng thủ tục rút gọn theo Điều 456 BLTTHS để giải quyết nhằm kịp thời răn đe, phòng ngừa chung.
Ngay từ khi dịch COVID-19 xuất hiện tại Việt Nam, ngày 30-3-2020, Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao đã kịp thời có hướng dẫn xét xử tội phạm liên quan đến công tác phòng chống dịch.
Theo đó, Hội đồng Thẩm phán yêu cầu các tòa án chủ động phối hợp với cơ quan điều tra, VKS cùng cấp áp dụng thủ tục rút gọn khi có đủ điều kiện.
Bốn ngày sau, ngày 3-4, VKSND Tối cao cũng có chỉ thị về tăng cường công tác thực hành quyền công tố, kiểm sát trong xử lý loại tội phạm này theo hướng áp dụng thủ tục rút gọn.
Từ đó đến nay, hàng trăm vụ án đã được xử lý theo thủ tục này trên tinh thần khẩn trương, nghiêm túc, đúng quy định, đáp ứng yêu cầu răn đe, phòng ngừa chung trong công tác phòng chống dịch bệnh.
Nói vậy nhưng không phải muốn áp dụng rút gọn thì làm, cơ quan tố tụng luôn phải tuân thủ bốn điều kiện luật định. Cụ thể là: Người thực hiện hành vi phạm tội bị bắt quả tang hoặc tự thú; sự việc phạm tội đơn giản, chứng cứ rõ ràng; tội phạm ít nghiêm trọng (hình phạt từ ba năm tù trở xuống); người phạm tội có nơi cư trú, lý lịch rõ ràng.
Khi xử phúc thẩm, tòa cũng có thể áp dụng rút gọn khi cấp sơ thẩm đã áp dụng và chỉ có kháng cáo, kháng nghị giảm nhẹ hình phạt hoặc xin án treo (không kêu oan). Thậm chí, vụ án chưa được áp dụng rút gọn ở sơ thẩm nhưng nếu có đủ điều kiện và chỉ có kháng cáo, kháng nghị giảm nhẹ hình phạt hoặc xin án treo thì tòa phúc thẩm cũng có thể tiến hành thủ tục rút gọn.
Khoản 5 Điều 457 BLTTHS còn cho quyền bị can, bị cáo khiếu nại quyết định áp dụng thủ tục rút gọn nếu thấy quyền lợi của mình bị xâm phạm. Pháp luật cũng quy định đảm bảo quyền bào chữa của người bị áp dụng thủ tục rút gọn.
So với thủ tục tố tụng thông thường thì ở thủ tục rút gọn cơ quan điều tra không phải ban hành kết luận điều tra mà ra quyết định đề nghị truy tố rồi gửi hồ sơ cho VKS, nếu thống nhất thì VKS sẽ ban hành quyết định truy tố bị can ra tòa thay cho bản cáo trạng.
Có thể nói, thủ tục tố tụng rút gọn đã phát huy tác dụng tốt trong điều kiện hoàn cảnh dịch bệnh đặc biệt như hiện nay mà vẫn đảm bảo quyền và nghĩa vụ của bị can, bị cáo và người tiến hành tố tụng. Nó cũng trở nên ý nghĩa hơn nữa khi đã góp phần vào sự thành công của công cuộc phòng chống dịch trong cả nước.
Theo Pháp luật
Chia Sẻ :
Tin cùng danh mục
Bắt đối tượng mượn danh quyên góp tiền từ thiện để chiếm đoạt hàng chục tỷ đồng
Đường dây tín dụng đen lãi suất 2.000%: Bắt kẻ cầm đầu người Ukraine và 29 người
Khởi tố thêm 06 bị can trong vụ án xảy ra tại tập đoàn Phúc Sơn
Khởi tố, bắt tạm giam ông Phạm Thái Hà, Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội
Khởi tố vụ án lừa đảo chiếm đoạt tài sản xảy ra tại Công ty Tâm Lộc Phát huy động hơn 5.100 tỷ đồng của nhà đầu tư
Bắt vụ vận chuyển trái phép động vật hoang dã số lượng lớn
Vào mạng xã hội rủ nhau đi cướp giật liên tỉnh
Bắt 2 đối tượng mua bán và tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy
Lẻn vào đám ma trộm hơn 100 triệu tiền phúng viếng
Nhận tội phút chót, ông Đỗ Hữu Ca bị tuyên 10 năm tù
Cụ ông 70 tuổi tự nhận là phó giám đốc lừa đảo nhiều cựu chiến binh ở Thái Bình
Cục Cảnh sát hình sự (Bộ Công an): Phá nhóm “tín dụng đen” do người nước ngoài điều hành
Triệt phá đường dây mua bán, tàng trữ trái phép vũ khí, công cụ hỗ trợ
Vụ vi phạm quy định về đấu thầu tại CDC Khánh Hòa: Cho doanh nghiệp 'ký gửi' giao hàng trước, hợp thức hóa hồ sơ sau
Bắt đối tượng cướp manh động
Quảng Nam: Triệt phá đường dây cá cược lô đề hơn 50 tỷ đồng
Không kháng án, bà Nguyễn Phương Hằng vẫn bị áp giải đến phiên tòa phúc thẩm
Đã bắt được phạm nhân trốn trại ở Thanh Hoá
Khởi tố giám đốc và phó giám đốc trung tâm đăng kiểm ở Quảng Trị
Lai Châu: Khởi tố bị can, bắt tạm giam bị can sản xuất 3,8 tấn thóc giống giả
Lật tẩy bí mật phía sau người đàn ông giao gà ở Quảng Nam
Bắt tạm giam Giám đốc MSB Thanh Xuân liên quan vụ khách hàng mất 58 tỉ đồng trong tài khoản
Khởi tố, bắt tạm giam thêm 02 bị can trong vụ án xảy ra tại Tập đoàn Phúc Sơn
Bắt tạm giam 02 đối tượng lừa đảo chiếm đoạt hơn 1 tỷ đồng
Khởi tố, bắt tạm giam Nguyễn Ngọc Thuỷ, Tổng Giám đốc Công ty CP tập đoàn giáo dục Egroup.
Khởi tố hai cán bộ hải quan Cửa khẩu Cảng Phú Mỹ về tội “Nhận hối lộ”
Hà Nam: Điều tra, khám phá vụ án “In, mua bán trái phép hóa đơn” và “Trốn thuế” với tổng số tiền 730 tỷ đồng
Bắt tạm giam nguyên Giám đốc BQL dự án công trình giao thông và nông nghiệp tỉnh An Giang
Phá chuyên án chế tạo, mua bán trái phép vũ khí quân dụng liên tỉnh ở Thanh Hóa
“Siêu lừa” Hà Thành sắp hầu tòa phúc thẩm
Bà Trương Mỹ Lan bị đề nghị mức án tử hình
Phiên toà xét xử vụ án Tập đoàn Tân Hoàng Minh: Triệu tập hơn 6.600 bị hại
Khởi tố đối tượng lừa đảo chiếm đoạt 80 tỷ đồng
Bắt tạm giam nam thanh niên sử dụng tiền giả ở Cà Mau
Khởi tố, bắt tạm giam 7 đối tượng xâm hại tình dục bé gái ở Cà Mau
Thông tin vụ lái xe bán tải bỏ chạy, đâm nhiều xe trên đường khi bị Công an phường Trương Định kiểm tra
Cô gái 9x lập Zalo giả chiếm đoạt tiền từ thiện của bệnh nhân nghèo
Tuyên Quang: Phá thành công chuyên án, thu giữ 10kg ma túy các loại
Bắt, xử lý nghiêm đối tượng chống người thi hành công vụ
Thêm 63 người bị bắt trong 'đại án đăng kiểm'
Khởi tố 09 bị can liên quan đến vụ án xảy ra tại Công ty Cổ phần Tập đoàn Phúc Sơn
“Nổ” là doanh nhân và quen biết với lãnh đạo để lừa đảo 5 tỷ đồng
Thu lợi bất chính từ cho vay lãi nặng, một phụ nữ ở Hà Giang bị khởi tố
Xét xử đại án Vạn Thịnh Phát: Hơn 10 xe chuyên dụng chở các bị cáo đã đến toà
Bị khám xét, người đàn ông cho vay nặng lãi dùng dao tấn công công an
Khống chế đối tượng cầm dao vào trường mầm non ở Tiền Giang uy hiếp học sinh
Công an Nghệ An: Phá chuyên án, bắt 02 đối tượng, thu giữ 15 bánh hêrôin
Khởi tố nữ giám đốc bán khoáng sản trái phép thu lợi bất chính hàng tỷ đồng
Bắt quả tang hai đối tượng tàng trữ trái phép chất ma túy
Khởi tố 06 bị can trong vụ án xảy ra tại Công ty Cổ phần Tập đoàn Phúc Sơn và các đơn vị liên quan
Tài xế không chấp hành hiệu lệnh, bỏ chạy đâm hỏng xe cảnh sát
Ba cha con ông Trần Quí Thanh bị đề nghị truy tố vì chiếm đoạt 1.000 tỷ đồng
Lừa chuyển nhượng, góp vốn bất động sản, chiếm đoạt hơn 600 triệu đồng
Đề nghị truy tố đối với 51 bị can liên quan đến vụ án liên quan Công ty Cổ phần Tập đoàn FLC
Khởi tố thêm đối tượng vụ lừa dối khách hàng tại huyện Tân Kỳ
Khởi tố 03 đối tượng lợi dụng danh nghĩa báo chí để trục lợi
Quảng Nam: 'Hô biến' 88 lô biệt thự thành 233 lô đất, ông chủ dự án Hà My bị công an điều tra
Truy tố ông Diệp Dũng về tội lạm quyền trong khi thi hành công vụ
Công an quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội triệt phá ổ nhóm giả mạo cơ quan y tế để lừa đảo chiếm đoạt tài sản
Bắt giữ đối tượng dùng súng cướp ngân hàng sau gần 1 giờ gây án
Bắt 02 đối tượng lừa đảo chiếm đoạt gần 40 tỷ của 500 bị hại
Công an Hà Nội khởi tố cặp đôi cưỡng đoạt tài sản của khách mua dâm
Triệt phá thành công đường dây tổ chức đánh bạc và đánh bạc bằng hình thức mua bán số lô, số đề qua mạng quy mô trên 315 tỷ đồng
Vụ Vạn Thịnh Phát, 5 triệu USD xếp 3 thùng xốp hối lộ cục trưởng Ngân hàng Nhà nước
Ngụy trang hơn 2.000 viên ma túy và 01 kg Ketamine trong lốc xe máy để vận chuyển từ Lào về Đà Nẵng
Đã bắt được đối tượng manh động, cướp ngân hàng ở Cửa Lò, Nghệ An
Khởi tố bị can, bắt tạm giam đối với ông Lưu Bình Nhưỡng về tội Cưỡng đoạt tài sản
Khởi tố Tổng Giám đốc Công ty cổ phần cao su Sơn La và đồng phạm
Truy tố giám đốc Công ty Angel Lina và đồng phạm lừa hơn 828 tỷ đồng
Nam thanh niên bị khởi tố vì đưa người sang Myanmar lao động cưỡng bức
Bắt giữ chồng nạn nhân vụ thi thể trong bao tải ở Vĩnh Phúc
Nữ doanh nhân bị bắt vì lừa đảo trồng sâm Ngọc Linh, huy động 1.264 tỷ đồng
Khởi tố, bắt tạm giam Giám đốc Công ty Mua bán điện, Tập đoàn Điện lực Việt Nam
Nỗ lực đấu tranh với tệ nạn số lô, số đề vùng nông thôn
Bắt đối tượng truy nã sau 20 năm lẩn trốn ở nước ngoài
Khởi tố giám đốc doanh nghiệp xuất khống hóa đơn trị giá hơn 850 triệu đồng
Bộ Công an lệnh bắt loạt cán bộ EVN và Bộ Công Thương
Triệt phá đường dây môi giới mại dâm hoạt động trong showbiz Việt Nam
Bắt đối tượng lợi dụng tâm linh để lừa đảo
Kiên quyết đấu tranh với tội phạm và vi phạm pháp luật liên quan “tín dụng đen”
Tạm giữ hình sự nữ tài xế xe tải gây tai nạn khiến thai phụ tử vong
Khởi tố đối tượng nhận chuyển đổi mục đích sử dụng đất để lừa đảo chiếm đoạt tài sản
Bắt kẻ cầm đầu nhóm cướp Sacombank khi chuẩn bị trốn ra nước ngoài
Khởi tố 2 bị can về tội Xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp
Bắt nhóm lừa đảo bán đồ vật tâm linh
Vụ Hạc Thành Tower: Cựu chủ tịch tỉnh Thanh Hóa Nguyễn Đình Xứng bị khởi tố
Công an TP. Đồng Hới khởi tố đối tượng cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự
Người mẫu Ngọc Trinh bị bắt
Đôi nam nữ ở Nghệ An lĩnh án vì mua bán trẻ em
Khởi tố Công ty Miza vì xả thải ra môi trường
Cựu Trưởng phòng CSGT An Giang ngồi tù 2 năm tù vì cấp biển số xe sai quy định
Triệt phá đường dây ma túy liên tỉnh, thu giữ nhiều ma túy và súng đạn
Người phụ nữ nhận chạy án rồi lừa đảo hàng trăm triệu đồng
Chồng dùng dao nhọn đâm vợ tử vong ở Sơn La
Khởi tố đối tượng lừa đảo bán xe ô tô để chiếm đoạt tài sản
Bắt nguyên Chủ tịch xã vì giao đất trái thẩm quyền
Tạo tài khoản ví điện tử 'Zalo Pay' rồi chiếm đoạt hơn 5 tỉ đồng
Hai gã trai lập trang bán đồ chơi tình dục để lừa tiền cọc
Bắt 2 nguyên Phó Giám đốc Trung tâm đăng kiểm ở Gia Lai
Bắt đối tượng truy nã sau 32 năm vẫn lẩn trốn